In een kweekbak op de vensterbank in mijn keuken groeien helekleine paddenstoeltjes. De sporen zaten wellicht al in de potgrond die ik gebruikt heb, of ze zijn komen aanwaaien ergens vandaan.
Ze zijn misschien 9 millimeter hoog. De zwammetjes komen ’s avonds op; de andere ochtend staat er alleen nog een dun steeltje….
In de bak heb ik trouwensNachtschone gezaaid, een makkelijke tuinplant die ’s avonds en ’s nachts bloeit – vandaar die naam. Ik heb de witbloeiende variant; het zaad kreeg ik van mijn buurman 🙂
De natuur kwam gisteren met een 1 aprilgrap: sneeuw en winterkou op een tijdstip dat niemand het meer verwachtte. Op mijn werkplek zag dat er gisterochtend zo uit:
De coniferen op de foto moesten door mij gerooid worden voor een klant. Een ijzige bezigheid waarbij het even duurde voor ik mijzelf warm had gewerkt….
Aan de andere kant van de kwekerij stond een bloeiendecamelia ineens met bloem en al in de sneeuw….een heel apart gezicht!
Thuis in de tuin had ik de dag ervoor al maatregelen genomen om kwetsbare planten te beschermen tegen de plotselinge kou. De pas geplante aardbeien, nog klein en teder, hadden een dek gekregen van plastic folie. En de kersenboom – waarvan de bloemknoppen al uitkwamen – werd aangekleed met een groot plastic zeil dat ik van onderen provisorisch had vastgesnoerd met touw. Bij de kleipeer tenslotte bond ik boterhamzakjes over de mooiste bloemknoppen, zoals op de foto hieronder te zien is. Komende week mogen ze er weer af en kunnen de knoppen zich openen.
Het is een initiatief van NRC Handelsblad en Tilburg University: het project De Wilde Tuin. Lezers van de krant en andere geïnteresseerden worden op geroepen om een jaar lang tenminste 1 m2 van hun tuin te laten verwilderen en vervolgens te monitoren welke wilde planten zich vestigen op die vierkante meter tuin.
De wervende tekst op de website van NRC legt het beter uit dan ik kan:
‘Een wilde tuin! Vol spannende planten, krioelende beestjes en onverwachte bloemenpracht. Wie wil dat nou niet?
In het lezersproject De Wilde Tuinnodigen NRC en Tilburg University u uit om deel te nemen aan een experiment in eigen tuin. We vragen u om één vierkante meter tuin te laten verwilderen. Samen met ecologen kijken we een jaar lang met u mee naar wat er verschijnt, gebeurt en verandert. Welke planten komen op? Welke beesten passeren er zoal? En hoe verandert onze eigen houding ten opzichte van de omgeving, de natuur? Bestaat onkruid nog wel als alle planten er mogen zijn?
U twijfelt natuurlijk. Het gazon ligt er zo mooi bij. Of u heeft geen tuin, maar wel een balkon. Geen nood. De grond mag ook in een pot zitten. En het vrijgemaakte stuk mag ook kleiner zijn dan een vierkante meter. Of groter! Het gaat erom dat we controle uit handen te geven. En om eens wat vaker met de neus boven een plantje te zitten. Om onszelf af te vragen: wat kruipt daar?
Natuurlijk, een vierkante meter is niet veel. Maar het is niet niets.
Hoogleraar ecologie Jens-Christian Svenning schat dat het genoeg moet zijn voor tien tot twintig verschillende soorten. En dan hebben we het alleen over de planten. Alle dieren die zich thuis gaan voelen in de kleine wildernis tellen ook mee.‘
Tot zover de tekst op de website. Via de site Waarneming.nl kun je de namen van de planten die zich vestigen op jouw stukje natuurtuin doorgeven aan de organisatoren van het project. Het op naam brengen van soorten kan via een app op je telefoon, Obsidentify geheten.
Meer informatie en aanmelding voor dit project is te vinden via onderstaande link.
Mijn tuin wordt momenteel gedomineerd door twee planten uit de komkommerfamilie, namelijk de reuzenpompoenen de sierkalebas. Ze geven beide vrolijk gele bloemen die de tuin opfleuren, maar ik plantte ze natuurlijk voor de vruchten…
Aan de reuzenpompoen zit nog maar één (grote) vrucht, de anderen werden aangevreten door (vermoedelijk) een tuinmuisje en daarmee ongeschikt voor verdere uitgroei. Dus op die ene vrucht ben ik heel zuinig: ik heb hem ingepakt met een vuilniszak in de hoop dat het muisje hem op die manier met rust laat. De bedoeling is natuurlijk dat ie zo groot mogelijk wordt en daarna ergens een ereplek krijgt in de tuin.
Reuzenpompoen – heel veel grote bladeren met daartussen verscholen één vrucht, niet zichtbaar op de foto
De sierkalebas draagt meerdere vruchten die vooralsnog door de plaatselijke fauna met rust worden gelaten. Ze zijn voor binnen, om straks na rijping en droging in een leuk mandje op de woonkamertafel geplaatst te worden. Of in een kerstarrangement t.z.t. misschien, ook leuk.
De sierkalebas, die ik opgebonden heb en zijn eigen weg zoekt dwars door andere planten heen
Ik kocht deze week online een perenboom via de website fruitboom.nl.
Want bij mijn zoektocht naar een zeewindbestendige boom was ik uiteindelijk uitgekomen bij een stoofpeer, de bekende Gieser Wildeman roodkokende peer. En ‘fruitboom.nl’ verkoopt dit ras en levert het tegen een betrekkelijk geringe vergoeding aan huis.
Na het overmaken van 28 euro inclusief verzendkosten ging ik vol ongeduld (want zo ben ik) zitten wachten op de boom en de bezorgdienst.
Het wachten viel mee, want binnen twee dagen na de gedane bestelling arriveerde de boom al, goed verpakt in een smalle kartonnen doos en met een mooie potkluit. Vanwege dat laatste is het mogelijk om in deze tijd van het jaar te planten, als de grond nog warm is en de temperaturen relatief hoog. De boom kan zich dan nog voor de winter vastzetten en misschien nog een stukje groeien.
Het is dan overigens wel zaak om een eventuele vakantie uit te stellen, om te voorkomen dat je bij thuiskomst een uitgedroogde, verlepte boom aantreft….
Stoofpeer Gieser Wildeman, met de verpakking ernaast
Toen ik hem in huis uit de verpakking haalde, leek het een flinke boom, maar als je hem dan in de tuin zet met de potkluit in de grond, wordt ie ineens een stuk kleiner!
In de tuin geplant
Het boompje, plusminus 1.25 meter hoog, staat in met compost verrijkte grond voor een goede start. De takken heb ik horizontaal uitgebogen en gefixeerd met touwtjes. Dit bevordert de vruchtzetting. En verder is het afwachten en hopen dat de stormachtige wind van vandaag en morgen de boom niet beschadigd……
De Wiersse is één van de acht buitenplaatsen die ons vakantiedorp Vorden rijk is. Het heeft een monumentale tuin van 16 hectare die voor publiek toegankelijk is.
Op onze laatste vakantiedag parkeerden we de auto buiten de poort van dit landgoed, liepen via de lange allee richting het kasteel en kochten bij het voormalige koetshuis een toegangskaartje.
Hieronder een impressie van de tuin in foto’s.
De Wiersse, het kasteel. De tuin ligt erachter en aan weerskanten
Kort na de entree zien we twee hondengraven, voor een groot deel bedolven onder naalden en mos. We kunnen nog net lezen dat ‘Ruski’ op 2 november 1929 hier zijn laatste rustplaats vond…..
Hondengraf op De Wiersse
Via een kaarsrecht pad met aan weerszijden hooiland lopen we verder de tuin in. Halverwege wordt de aandacht getrokken door in vorm gesnoeide taxus. Aan het einde van het pad staan monumentale bomen, met langs een zijpad links een klassiek beeld, een kopie van een beeldhouwwerk uit het oude Rome. Verderop zien we karpervijvers .
Taxusvormen langs het pad, met hooiland aan weerszijden
Ook verderop staan in vorm gesnoeide taxussen, dit keer als begrenzing van een verdiepte tuin met een fontein in het midden en borders met bloeiende planten langs de randen. De tuin is ontworpen door Alice de Stuers, kasteelvrouwe van De Wiersse gedurende een groot deel van de twintigste eeuw.
Taxusvormen (2)
De verdiepte tuin. De fontein in het midden staat precies in het verlengde van de zichtas die tussen de bomen naar achteren loopt
Achter deze tuin loopt een pad onder een pergola door. De pergola is begroeid met klimrozen en andere planten. Links van de pergola is een border gemaakt.
Pergola en border. Het bouwsel rechts is de achterkant van een prieel met uitzicht op de verdiepte tuin
Naast de verdiepte tuin ligt de ‘rozenparterre’ met geometrische rozenvakken, omzoomd door buxus. Ook deze tuin is ontworpen door Alice de Stuers. De tuin grenst aan de rechterzijkant van het landhuis, met een ophaalbruggetje als verbinding tussen beiden. Sommigen rozen dateren nog uit de periode van aanleg, de vroeg twintigste eeuw.
De rozenparterre, met in het midden twee 300 jaar oude beeldjes die in 1830 opgegraven werden
Al met al zeer de moeite waard! Jammer dat niet alle tuinen van alle acht kastelen geopend zijn voor publiek…..
De Nachtschone in mijn tuin is een lust voor het oog. De bloemen gaan in de avond open en sluiten pas weer de andere dag in de loop van de ochtend. Vandaar ook die naam natuurlijk.
Nachtschone vroeg in de ochtend.
Het is een bolgewas waarvan je de wortelstokken volgens het boekje elk jaar moet oprooien en vorstvrij bewaren. Maar ík liet hem lekker staan vorig najaar en zie: hij komt prachtig terug!
Onze tuin in Ter Heijde was een jaar geleden nog een zandvlakte en nu eten we ervan!
Aardbeien, elke dag een handje.
De trostomaten beginnen een beetje te kleuren. De vleestomaten zijn nog niet zover.
Aan onze Kleipeer hangen zo’n 15 stoofpeertjes. In weerwil van zijn naam doe hij het ook goed bij ons in Ter Heijde, op schrale zandgrond.
Broccoli van bovenaf. We hebben er al een paar keer van gegeten en het smaakte goed! Je moet ze wel op tijd oogsten, anders gaat-ie bloeien en dat is funest voor de smaak! Je eet dus eigenlijk de bloemknoppen van een koolplant.
Hydrangea paniculata ”Vanille Fraise‘ is de naam, ofwel pluimhortensia in het Nederlands. En dan de variëteit die verkleurt van wit naar roze tijdens de bloei. Bovenstaande exemplaren staan op mijn werkplek en het is een fraai gezicht. Nee, ík ben niet bang voor roze en wit……
De Lobelia ‘Queen Victoria’ die ik heelhuids van mijn volkstuin in Zoetermeer heb kunnen overbrengen naar mijn achtertuin in Ter Heijde, bloeit momenteel in volle glorie.
De plant heeft purpergroen blad en helderrode bloemen. Het is een echte blikvanger op de voorgrond in de tuin. Volgens verschillende plantensites is het een soort die het beste past langs een vijver op vochtige grond, maar bij mij doet hij het ook op snel uitdrogende zandgrond. Als-ie maar elke dag water krijgt, dat wel…
Tja, de jaarlijkse afrekening met het waterbedrijf zal sowieso dit jaar hoog uitvallen, vrees ik. Dat krijg je met een tuin die een jaar geleden nog uit duinzand bestond, met planten die zich nog moeten zetten in diezelfde grond. Het is niet anders.
Ik composteer overigens zoveel mogelijk plantaardig afval, om er dit najaar de tuin mee te kunnen bemesten. Hoef ik hopelijk volgend jaar minder water te geven. Want compost wordt omgezet in humus en dat houdt vocht vast.
Jan Jaap's weblog 