Een heel goed boek

Over Tijl Uilenspiegel, de nar die mensen een spiegel voorhoudt met zijn vaak gewaagde grappen, is vorig jaar een uiterst boeiende roman verschenen. Hij is van de hand van de Duitse schrijver Daniel Kehlmann en speelt zich af in het Europa van rond 1700, de tijd van de Dertigjarige Oorlog. Katholieken vechten met protestanten, de Duitse keizer met de koning van Bohemen, Nederland steunt de protestantse factie, Spanje de katholieke, Frankrijk wil meer macht in Europa er voert een eigen agenda, de Denen delven het onderspit, maar de Zweedse keizer Gustaaf Adolf weet de keizerlijke bevelhebber Wallenstein verschillende malen te verslaan.

Het strijdtoneel is Duitsland, waar de verschillende strijdende partijen de bevolking terroriseren, beroven en doden. In dit Duitsland van de Dertigjarige Oorlog wordt Tijl geboren als zoon van een molenaar die op een kwaad moment veroordeeld wordt voor hekserij en opgehangen. Zijn zoon gaat er vandoor met een vriendin en een goochelaar die hem onderweg zijn vak leert, waarna Tijl zijn eigen weg gaat en onbedoeld een belangrijke rol speelt in het verloop van de oorlog.

De schrijver vertelt het verhaal niet chronologisch maar springt heen en weer in de tijd – als een goochelaar, een nar die een loopje neemt met zijn toeschouwers. Dit stelt de lezer voor de opgave om telkens weer de draad van het verhaal op te pakken op een ander moment, iets dat niet altijd makkelijk is. Maar het boek is zo supergoed geschreven dat je dit graag voor lief neemt. Wat mij betreft is dit een van de beste boeken van de laatste paar jaar!

TIJL – Daniel Kehlmann, Uitgeverij Querido, 2017.
352 bladzijden, paperback.